Dưới đây là kỹ thuật nuôi bèo hoa dâu làm phân bón tôi khuyến cáo bà con:
Kỹ Thuật Nuôi Bèo Hoa Dâu Làm Phân Bón
1. Chuẩn bị môi trường nuôi
Vị trí: Tận dụng mặt nước tại ruộng lúa, ao hồ nhỏ, hoặc làm các ô nuôi chuyên biệt (có thể dùng bạt nilon lót đáy nếu không có ao hồ).
Kích thước: Các ô nuôi hoặc khu vực nhân bèo thường có diện tích từ 10 đến 25 m² (tùy điều kiện).
Đất/Bùn: Đáy hồ/ruộng nên có một lớp bùn đất (phù sa) dày khoảng 15 - 25 cm để cung cấp vi lượng và ổn định môi trường.
Nước: Duy trì mức nước đọng ổn định, khoảng 5 - 10 cm trên mặt bùn/đất trong suốt thời gian nuôi.
2. Chọn và thả giống
Giống bèo: Chọn giống bèo hoa dâu khỏe mạnh, không sâu bệnh. Ở Việt Nam có giống bèo Tía La Vân ($Azolla$ $Pinnata$ $Purple$ $Lavan$) được biết đến.
Mật độ thả: Thả lượng bèo tươi khoảng 100 - 200 g/m² mặt nước. Bèo sẽ nhanh chóng nhân sinh khối và phủ kín mặt nước.
3. Chăm sóc và bón phân
Bèo hoa dâu cố định đạm từ không khí rất tốt, nhưng cần bổ sung một số chất dinh dưỡng để phát triển mạnh:
Phân lân: Đây là chất dinh dưỡng quan trọng nhất để bèo sinh sản nhanh.
Liều lượng: Bón Phân lân đơn (Super lân) khoảng 2.5 g đến 3.75 g/m² mỗi tuần (hoặc theo khuyến cáo của cơ quan nông nghiệp địa phương).
Phân hữu cơ: Có thể sử dụng một lượng rất nhỏ phân bò hoai mục hoặc phân hữu cơ vi sinh để cung cấp chất hữu cơ và vi lượng, giúp bèo sinh trưởng tốt hơn.
Thay nước: Sau một thời gian nuôi (vài tháng, tùy điều kiện), nên thay 1/3 lượng nước trong ao/ô nuôi để loại bỏ chất cặn và làm mới môi trường.
4. Thu hoạch và nhân giống
Thời điểm thu hoạch: Khi bèo đã phát triển dày đặc, phủ kín mặt nước (sinh khối có thể tăng gấp đôi trong thời gian chưa đến 2 ngày), đó là lúc nên thu hoạch.
Kỹ thuật thu: Dùng lưới hoặc vợt để vớt bèo lên. Nên thu khoảng 2/3 lượng bèo hiện có trên mặt nước.
Để lại giống: Phải để lại 1/3 lượng bèo còn lại trên ruộng/ao để bèo tiếp tục nhân giống cho lứa sau.
Kích thích sinh sản: Sau khi thu hoạch, bà con nên đánh dập lượng bèo còn lại trên mặt nước với lực vừa phải, sao cho cánh bèo tách nhau ra nhưng không bị dập nát. Việc đánh dập bèo giúp bèo đẻ (sinh sản) khỏe hơn.
Khuyến Cáo Kỹ Thuật Kịp Thời
Tận dụng tối đa: Bèo hoa dâu không chỉ làm phân bón trực tiếp (vùi vào đất) mà còn có thể phơi khô hoặc ủ làm phân hữu cơ bón cho rau màu, cây ăn quả. (Khoảng 12kg bèo tươi thu được 1kg bèo khô).
Phân bón đạm tự nhiên: Sử dụng bèo hoa dâu giúp giảm đáng kể chi phí mua phân đạm hóa học cho cây trồng, đặc biệt là cây lúa.
Cải tạo đất: Bèo hoa dâu cung cấp lượng lớn chất hữu cơ, giúp cải tạo độ phì nhiêu và cấu trúc đất.
Kiểm soát sâu bệnh: Lớp bèo hoa dâu phủ mặt nước còn có tác dụng ngăn ngừa muỗi đẻ trứng và hạn chế sự phát triển của cỏ dại.
Nếu bà con có ruộng lúa nước, việc thả bèo hoa dâu ngay sau vụ thu hoạch hoặc trước khi gieo sạ sẽ là giải pháp hữu hiệu để làm giàu dinh dưỡng cho đất.
Kỹ Thuật Ủ Phân Hữu Cơ Từ Bèo Hoa Dâu
Nguyên tắc của việc ủ phân là tạo môi trường lý tưởng (độ ẩm, nhiệt độ, nguồn Carbon, nguồn Nitrogen) để vi sinh vật phân hủy chất hữu cơ. Bèo hoa dâu là nguồn đạm (Nitrogen) rất cao, nên cần phối trộn thêm các nguyên liệu giàu Carbon để cân bằng.
1. Nguyên liệu chuẩn bị
| Nguyên liệu | Tác dụng chính | Tỷ lệ khuyến nghị (Tương đối) |
| Bèo hoa dâu tươi | Cung cấp Đạm (Nitrogen), dinh dưỡng chính. | 60% - 70% |
| Phân chuồng hoai mục/tươi (Bò, Gà, Heo) | Bổ sung vi sinh vật, chất hữu cơ. | 20% - 30% |
| Chất độn/Carbon (Rơm rạ, mùn cưa, trấu, lá cây khô) | Cung cấp Carbon (giúp cân bằng C/N, phân hoai nhanh). | 10% - 20% |
| Chế phẩm vi sinh (VD: Trichoderma, EM, vi sinh vật phân giải Xenlulo) | Tăng tốc độ phân hủy, ức chế nấm bệnh. | Theo hướng dẫn của nhà sản xuất (thường 1kg/tấn nguyên liệu). |
| Lân (Super Lân) (Không bắt buộc) | Cung cấp Lân, giúp phân hoai mục tốt hơn. | Khoảng 1 - 2 kg/1 tấn nguyên liệu ủ. |
| Nước sạch | Duy trì độ ẩm cần thiết. | Vừa đủ. |
2. Quy trình ủ phân (Ủ chồng đống)
Bước 1: Chuẩn bị nền ủ
Chọn nơi ủ có nền đất cứng, cao ráo, không bị đọng nước khi mưa. Tốt nhất là lót bạt nilon hoặc làm nền xi măng để tránh mất dinh dưỡng.
Khu vực ủ phải có mái che hoặc chuẩn bị bạt để che chắn khi mưa to.
Bước 2: Phối trộn nguyên liệu
Băm/cắt nhỏ bèo hoa dâu và chất độn (rơm rạ, lục bình) thành đoạn ngắn 10 - 20 cm để tăng diện tích tiếp xúc và giúp quá trình phân hủy nhanh hơn.
Trộn đều bèo hoa dâu, phân chuồng, và chất độn lại với nhau.
Hòa tan chế phẩm vi sinh (Trichoderma, EM...) và Lân (nếu dùng) vào nước theo tỷ lệ khuyến cáo.
Tưới dung dịch vi sinh đã hòa tan lên hỗn hợp nguyên liệu và trộn đều lần nữa.
Bước 3: Đánh đống và duy trì độ ẩm
Đánh đống ủ theo hình thang, chiều cao khoảng 1.2 – 1.5 m, chiều rộng 2 – 3 m (tùy theo lượng nguyên liệu).
Kiểm tra độ ẩm của đống ủ: Lấy một nắm hỗn hợp bóp chặt, nếu thấy nước rỉ ra kẽ tay nhưng không chảy thành dòng là đạt độ ẩm lý tưởng (60% - 70%).
Phủ bạt hoặc vật liệu giữ nhiệt (lá chuối, bao tải) lên trên đống ủ để giữ nhiệt và độ ẩm.
Bước 4: Đảo đống ủ và theo dõi nhiệt độ
Thời gian ủ: Khoảng 45 – 60 ngày (tùy theo điều kiện và loại chế phẩm).
Theo dõi nhiệt độ: Trong 3 – 5 ngày đầu, nhiệt độ đống ủ có thể tăng lên $55°C – 65°C$ (là dấu hiệu vi sinh vật đang hoạt động mạnh mẽ).
Đảo đống ủ:
Lần 1: Sau 10 - 15 ngày ủ.
Lần 2: Sau 20 - 30 ngày ủ (hoặc khi nhiệt độ bắt đầu giảm).
Mục đích đảo là để cung cấp oxy cho vi sinh vật hiếu khí và làm cho quá trình hoai mục diễn ra đều khắp đống ủ.
3. Dấu hiệu phân hoai mục thành công
Phân có màu nâu đen, tơi xốp, không còn nhận ra hình dạng của bèo hoa dâu hay rơm rạ ban đầu.
Phân không còn mùi hôi của phân chuồng hay mùi tanh của bèo tươi, mà có mùi đất mùn đặc trưng.
Nhiệt độ đống phân đã trở lại nhiệt độ môi trường (không còn nóng).
Phân hữu cơ từ bèo hoa dâu sau khi ủ thành công là nguồn dinh dưỡng an toàn và giàu đạm để bón lót hoặc bón thúc cho mọi loại cây trồng.
.png)
.png)

0 comments